Heerlijk Prinsdom Monaco
Bestemming:
A. Monaco Ville
(Monaco)
Periode: juni 2015
Vervoer: Vliegtuig en helikopter
Accommodatie: Hotel Columbus
Columbus, Magelhaan, da Gama en andere historische durfals zonder zittend gat worstelden niet met dezelfde frustratie als wij. Wanneer een Spaanse of Portugese vorst één van hen een goed gevulde beurs goudstukken toeschoof koos hij doelloos het zeegat. Dat doel ging hij en passant ontdekken. De mogelijkheden waren onbeperkt. Een 21ste eeuwse globetrotter boekt op het net een ticket en vliegt Columbus en consorten achterna. Maar hij heeft ondertussen wel weet van alle mogelijke bestemmingen op deze aardkluit. Er rest hem enkel nog de teleurstellende zekerheid sommige locaties nooit te zullen betreden. Hij voelt gewoon dat een aantal plekken voor hem onbereikbaar zijn: hij kan niet naar Duitsland, daar zijn ze zo streng. Wegens een drankprobleem prijkt de Sahara ook op het te vergeten-lijstje. De hel is geen optie als gevolg van “voldoende” voor gedrag. En Monaco kan hij op zijn buik schrijven omdat de portemonnee te plat is.
Monaco? Toch. Een kwartiertje surfen op het internet levert tientallen betaalbare en interessante aanbiedingen richting ministaatje op (met extra extra’s). Het voelt wat irreëel, ook wij zijn tenslotte uit een werkmansbroek gegroeid, maar toch vliegen we voorjaar 2015 rats richting Nice. Aéroport Nice – Côte d’azur werd gedeeltelijk in zee gebouwd. Het zicht vanuit het vliegtuig, net voor de landing, is daardoor uniek. Helemaal abnormaal wordt het wanneer we meteen na het landen ongekunsteld naar de Helihaven worden geloodst. Enige formaliteiten later lopen we, net als in de film, bukkend onder de nog roterende wieken richting vliegtuig en zijgen we neer in een toestel van Heli Air Monaco! Wat volgt is voor gewone stervelingen als wij een ware sensatie, onvergetelijk en onbeschrijflijk: de libel heft zichzelf op en klimt dan in een grote bocht ten hemel. Onder ons schittert het zonovergoten blauwe water van de Middellandse Zee. Het uitzicht is verbijsterend, de ervaring grandioos. Maar voor écht doordringt wat ons overkomt staan we 30 km verder weer met beide voetjes op de grond en stappen we over in een luxueuze shuttle die tot voor de deur van het hotel rijdt.
Hoe dan ook, onze entree verloopt, zo zijn we nu eenmaal, zonder het bloedvergieten waarmee François Grimaldi, “De Sluwe”, voorvader van, op kerstavond 1297 de rots betreedt. Vermomd als monnik vraagt hij tijdens die stormachtige nacht onderdak in het toenmalige slot van Monaco, in die tijd een leen van Genua. De wachters tonen medelijden met de doordrenkte pater en verlenen hem toegang. Zijn ruime pij verbergt echter een zwaard. Grimaldi dankt voor de gastvrijheid door de kelen van de schildwachten over te snijden. Hij opent de poort waarna meer gespuis binnenstroomt en sindsdien het huis Grimaldi in Monaco de scepter zwaait, op links of rechts een kortstondige bezetting en een revolutionair voortvloeisel na. De wereld is, tot hun eer en glorie, aan de durvers! Het stemmige plein voor het prinselijk paleis wordt vandaag overigens o.a. opgesierd door een bronzen beeld van de hand van de Nederlander Kees Verkade. Hij creëerde in 1997 De Sluwe in zijn monnikspij n.a.v. 700 jaar Grimaldi’s heerschappij over de rots. Passanten merken nu wel onmiddellijk het zwaard onder de pij. Heel Monaco lijkt trouwens een openlucht en waardevol beeldenmuseum. Op het Place du Palais, met wisselen van de wacht, veiligheidsagenten, souvenirwinkeltjes en tutti quanti, hangt overigens een vreemd ontspannen sfeertje: niet die stijfdeftige atmosfeer die de omgeving van andere hoogadellijke stulpjes typeert. Ongetwijfeld woont de prins in Monaco als God in Frankrijk. Het paleis en het plein ervoor vormen het hart van het oude Monaco. In de kraaknette straatjes in de omgeving flaneren toeristen als door een sprookjesdecor.
Hotel Columbus, ons tijdelijk stulpje, situeert zich niet in het centrum van het landje. Een relatieve vaststelling vermits Monaco amper 2 km² (ruwweg 400 voetbalvelden) groot is. Tijdens de traditionele eerste avondwandeling, zomaar nergens heen en sfeer snuiven, ruiken we meteen de mystiek en glamour van de stad, dwalen we tussen dure winkels, poenige sleeën en residentiële jachten, bepalen uitnodigende panorama’s de plannen, blijven we ons bewust naïef verwonderen over het feit dat we echt wel door Monaco paraderen. De eerste voormiddag vullen we onvergeeflijk decadent. We blijven gewoon op onze kamer: luieren, genieten, soezen, lezen... Verfoeilijk prinsheerlijk om een halve dag Monaco in zalig nietsdoen te verliezen. Daarna trekken we toch de avenues en boulevards op. Maar zelfs in Monaco straft God onmiddellijk: de hele voormiddag priemde een uitnodigende zonnestraal door het gesloten gordijn van de kamer, in de namiddag vermiezert het prinsdom in tristesse.
Gelukkig voor ons licht Zijne Hoogheid de Prins lui-même de Allerhoogste een voetje: de extra extra’s gunnen ons toegang tot zijn privé -autocollectie, -dierentuin en zelfs zijn postzegelverzameling. Mijn vele zwakheden en haar vaste overtuiging dat wie een prins wil huwen veel kikkers moet kussen dwingen mijn vriendin naar de zoo, ik kan niet anders dan haar volgen. De Jardin Animalier omvat een zootje beesten, een uit de kluiten gewassen kinderboerderij waardig, een eenzaam nijlpaard, giraf of panter niet te na gesproken. De behuizing van de beesten zou in elk ander westers land de verenigde dierenbeschermers op hun achterste poten doen steigeren. Maar in Monaco steigeren alleen de Ferrari’s en gelden nu eenmaal andere regels. Onverwacht krijgt ons chauvinisme een ferme boost wanneer een heuse Vlaamse Reus (een zwaar Belgisch konijnenras) ons herkent en vriendelijk knipoogt.
De Monaco Top Cars Collection verbaast elke bezoeker met alles wat blinkt én wielen heeft. Nergens vind je een ruimere collectie exclusieve voertuigen, van F1 tot oorlogstuig, van driewieler tot de ceremoniewagen van Alberts huwelijk. Zelfs een uitgebreide opsomming van het tentoongesteld rollend materieel zou te kort schieten om een enigszins realistisch beeld van prins’ verzameling te benaderen. Het geheel wordt nog opgesmukt met allerlei verzamelobjecten en authentieke prullaria uit de geschiedenis van de automobiel en de autosport. De autobarbaar komt aangenaam verrast naar buiten, voor de ware liefhebber is dit het walhalla. Dit museum concretiseert het excentrieke van het prinsdom.
Dit bezoek smaakt naar méér. Een wandeling langs het parcours van de Grand Prix ligt voor de hand. 3,340 km, 18 bochten, legendarische locaties, chicanes en de tunnel, als uit een schijnbaar fictieve wereld rollen haast mythische beelden zich voor onze voeten uit. Specifieke aspecten als reclame en tribunes ontbreken, maar de wat romantische sportliefhebber betreedt hier heilige grond. In het universum van de autosport kunnen alleen Monza en Spa-Francorchamps, misschien Le Mans, enigszins tippen aan de status van dit circuit. In een ruimere context past het in een lijstje met Wembley, Maracana, Wimbledon. Toegegeven: ruim achterhaald in tijden van vergevorderde elektronische spitsspeelgoedtechnologie, maar in nummer 26, uit 1974, van de Michel Vaillantstrip kunnen dromers dankzij tekenaar Jean Graton een volledige ronde met hun held meerijden op de omloop. Nostalgie gebundeld in een strip. Vermits het een stratencircuit is (eigenlijk niet meer geschikt voor de F1) lopen we tijdens de wandeling langs talloze trekpleisters die het dwergstaatje rijk is. In deze context valt de naam “Monte Carlo” wel eens. Tot 1954 was dat één van de drie zelfstandige gemeentes waarin de stadstaat toen verdeeld was, sindsdien vormt Monaco één gemeente, verdeeld in zeven wijken waarvan Monte Carlo de meest bekende en extravagante is.
Ook het Musée Océanographique de Monaco kan soelaas bieden wanneer God weer een reden vindt om te straffen. Talloze aquaria tonen enge, veelkleurige, vreemde, curieuze, grappige, haast buitenaardse schepsels uit de zeven wereldzeeën. Zeker met kinderen ben je hier uren zoet (of zout, naargelang het water). Op de benedenverdieping krijgen ze in een bijzonder bassin zelfs de kans haaien te aaien. (Cfr. le Jardin Animalier en de steigerende dierenwelzijndienaars.) Misschien start je een bezoek best op de bovenste verdieping. Hier kan je niet alleen op een ruim dakterras, met behulp van verduidelijkende panelen, genieten van een schitterend 360° panorama van het prinsdom, je vindt er ook enkele, uiteraard dure, drankgelegenheden. Maar vooral, deze etage toont een unieke collectie aan het duiken gelieerde voorwerpen; kaarten, monsterlijke skeletten, opzienbarende uitvindingen en zoveel meer. Wie eerst de aquaria bezoekt maakt kans uitgegaapt te zijn wanneer hij helemaal boven komt en mist de nodige energie om ook dit boeiend deel met voldoende interesse te doorspartelen. Je herkent méér dan de hand van de beroemde marineofficier, ontdekkingsreiziger en documentairemaker Jacques Cousteau in deze afdeling. Jarenlang stond ook “Directeur du Musée Océanographique de Monaco” op zijn visitekaartje, waarschijnlijk een win-winsituatie. Anderzijds is de regerende prins automatisch ere-voorzitter van het instituut waartoe Le Musée hoort. Het instituut werd overigens al in 1910 opgericht door de overgrootvader van huidig staatshoofd Albert II, nl. Albert I, zelf geen onverdienstelijk oceanograaf. Beide Alberten, I en II, bereikten trouwens ooit met een expeditie de Noordpool. Het museum is ondergebracht in een van de opmerkelijkste bouwwerken van de stadstaat. Zowel het inter- als het exterieur weerspiegelen de kenmerkende sprookjesachtige grandeur.
Sprookjes! “Sprookjes” brengen ons bij Grace Kelly. Haar levensverhaal is genoegzaam bekend, haar einde ook, zij het met flarden mist omgeven. Haar vader, John Brendan Kelly, haalde op de Olympische Spelen van 1920 in Antwerpen en van 1924 in Amsterdam 3x goud in het roeien. In haar branche won Grace in 1955 een Oscar als beste actrice in de film The Country Girl. (Klein-)zoon Albert II nam enkel vijf keer deel aan de Olympische Winterspelen, als bobsleeër. Bobsleeën en Monaco? Hij is sinds 2008 erelid van het IOC. De geest van Prinses Grace kneedde niet alleen bij leven en welzijn de huidige status van het prinsdom, hij dwaalt er nog altijd rond, o.a. in de pas heringerichte en overweldigende rozentuin die haar naam draagt.
Sinds 1918 en tot 2002 bepaalde een verdrag met Frankrijk dat het prinsdom, indien er geen mannelijke troonopvolger voorhanden was, bij het overlijden van de regerende vorst deel zou gaan uitmaken van de republiek. De Fransen trachten zo te voorkomen dat een “vreemd” vorstelijk huis de Monegaskische scepter zou inpalmen, één van Duitse origine bijvoorbeeld. Een toen al achterhaald verdrag: Reinier III, vader van Albert II, was bijvoorbeeld een Grimaldi langs zijn moeders bloedlijn. Dat feit plus enkele andere trucs van de foor hielpen Reinier III op de troon. Trouwens, de stamboom van het prinselijk geslacht leest als een labyrint.
Als platte portemonneetoeristen waagden we de gok niet het Casino te bezoeken. De combinatie bezoek-gokken is trouwens vandaag de dag niet meer noodzakelijk: het Casino haalt nu ook winsten uit online goksites, gelinkt tot in het illegale toe... Naast het toerisme is de gokindustrie een van de belangrijkste peilers van de Monegaskische economie. Toen Karel III in 1856 de troon beklom schrok hij zich wezenloos bij het openen van de lege schatkist. Zijn echtgenote, Antoinette de Mérode, bracht uit België gelukkig een ruim bemeten bruidsschat mee. In grote broer Frankrijk was destijds het gokken ten strengste verboden en meteen wist Karel III (vandaar Monte Carlo) welk visje hij moest uitwerpen. De centjes van zijn vrouwtje financierden de bouw en de inrichting van het eerste gokpaleis. Talloze grote vissen hapten toe, ledigden hun spaarpot en vulden de kist van de dwergstaat.
Verdwaald in een multifunctioneel meerverdiepingencomplex (Monaco staat er mee volgepropt, jammer!) klamp ik op het dak van de constructie een jonge skater (± 10 jaar) aan. Of hij in Monaco woont? “Oui, nous vivons dans un appartement d'un million“… , klinkt zijn geamuseerd en spottend antwoord. Grappig kereltje. Op zoek naar een uitweg richting begane grond sukkelen we in een lift. Twee mannen knikken ons vriendelijk toe. De één, in chique maatpak en met een tandpastaglimlach, vervult duidelijk de taak van slippendrager. De andere zit strak in een militair uniform, de schouders heldhaftig opgetuigd met gouden sterren en strepen. Ik twijfel. “Vous êtes important?”, breng ik er verbouwereerd uit. Beiden glimlachen minzaam. “Très important,” antwoordt de slippendrager, waarna de lift stopt, de deur openschuift en de heren vriendelijk groetend de cabine verlaten. Hij was het! Hij was het! Z.P.H. Albert II deelde heel even, enkele seconden maar, de liftkooi met ons, twee doorsnee stervelingen uit het nietige België, hoewel Monaco qua oppervlakte nog nietiger dan België is, dat zal zelfs de prins zelf moeten toegeven. True or wishfull thinking? La vérité, sans aucun doute...! Als de deur van de lift op het gelijkvloers zich opent spurt ik de straat op. Ik zie Slippenmans nog net in een dure Porsche stappen en wegstuiven terwijl andere automobilisten ruim baan maken voor een geüniformeerde ruiter op een wit paard.
Waar het kan kunnen wij het tijdens een citytrip vaak niet laten een deel van ons eerder beperkt reisbudget toch weer uit te geven aan zo’n oubollig boottochtje over de wateren der stad. Van Porto via Parijs tot in Riga en in enkele van de vele Venetiës van het Noorden (Brugge, Amsterdam, Stockholm) troosten we ons met het idee dat je van op het water toch een heel ander beeld krijgt van een stad. In Monaco klop dat idee nog ook! Meer nog: op een vaartuig voelen we er ons geen toeschouwer meer maar lijkt het of we deel uitmaken van het wereldje rondom ons. Heel even voelen we ons het middelpunt in een ruime omgeving van water, jachten in de havens, het stadscentrum met daarachter tegen elkaar gestapelde wolkenkrabbers, afgezoomd door een bergketen. Eigenaardig, heel even zijn we Monegasken tussen de Monegasken.
Ach, ook armoezaaiers als wij ontdekken behoorlijk wat verstrooiing in het Monegaskische aanbod: verdwalen en kennismaken met een heuse NBA-speler in het Stade Louis II, prinselijke graven bezoeken in de kathedraal, mijmeren op het ongeregeld zooitje dat het kerkhof is, schransen of degusteren in uiteenlopende etablissementen. En wat misschien nog het meest opvalt: de Monegask is innemend vriendelijk, behulpzaam en charmant. Doe zo voort, jongens!
Wat rest zijn herinneringen, foto’s, souvenirs en de aansteker van de pastoor van Monaco die ik in een kapel op het kerkhof pikte.
Geschreven door Massagraal
Gerelateerde artikelen
Monaco: Wist je dat?
Top 5 luxe hotels Monaco
Grand Prix Monaco
Het koningshuis van Monaco
