Bestemming:
A. Chelyabinsk
(Rusland)
Periode: april 2008
Vervoer: Vliegtuig en auto
Accommodatie: Hotel
Na jaren actief te zijn geweest in de reisbranche ben ik sinds een tijdje vrijwilliger via PUM. PUM Netherlands (www.pum.nl) senior experts is een non-profit organisatie die bedrijven uit ontwikkelingslanden en opkomende markten adviseert die geen commerciële consultancy kunnen betalen. In april 2008 vertrek ik voor PUM naar het Russische Chelyabinsk. Ik ga West Travel helpen, een reisagent in de Russische Oeral. Ik ga proberen om enkele problemen op te lossen die zij ondervinden in het toerisme van Rusland.
Vertrek naar Chelyabinsk
Veel te vroeg komt de taxi die mij naar Schiphol brengt, maar gelukkig had ik de bagage al helemaal gepakt. Nu moet ik erg lang wachten op Schiphol. Maar ja, geen andere keuze, we moeten vertrekken. Eenmaal op Schiphol kan ik bij Lufthansa de bagage al inchecken gelukkig. De zware cursusboeken kunnen nog in de koffer, scheelt weer ruimte in mijn rugzak. Door enkele zware cursusboeken heb ik officieel 400 gram overgewicht, maar de baliemedewerkster heeft er gelukkig geen probleem mee. Ze zegt wel dat 1 kilo teveel aan bagage op een Europese korte vlucht normaal 10,00 kost. Ik ben 3 uur te vroeg op Schiphol en besluit om heel Schiphol te doorkruisen door te gaan rondwandelen. De pakjes limonade die ik heb meegenomen moet ik opdrinken, voordat ik door de douane ga, anders moet ik ze daar weggooien. Ik kom wat oude kennissen uit de reiswereld tegen tijdens mijn wandeling op Schiphol en maak een praatje met ze.
Eenmaal door de douane loop ik richting pier B. Ik weet dat daar een aantal heerlijke relaxfauteuils zijn. Gelukkig is er één vrij en kan ik zitten. Ik begin met het lezen van mijn zaterdagkrant. De tijd gaat erg langzaam en als ik de krant heb uitgelezen besluit ik naar mijn lievelingsmuziek op de MP3 speler te luisteren. Even voordat we moeten vertrekken, hoor ik dat mijn vlucht naar Frankfurt 30 minuten vertraging heeft. Dit heeft gelukkig geen invloed op mijn aansluiting naar Ekatarinaburg. Na een rustige vlucht van ongeveer 45 minuten landen we in Frankfurt.
Ik heb in Frankfurt veel tijd (bijna 5 uur). Ik vind het wachten niet prettig, maar er is geen ander alternatief. Wederom vind ik een relaxfauteuil en luister naar mijn muziek. Na een tijdje ga ik maar weer de beentjes strekken en loop naar alle pieren op de luchthaven. Onderweg drink en eet ik wat. Als het bijna 1 uur voor vertrek is, ga ik naar de vertrekhal en raak in gesprek met een jonge vrouw uit Rusland. Ze werkt als lerares Engels en was in Californië voor een cursus. We blijken ook naast elkaar in het vliegtuig te zitten en hebben genoeg gespreksstof voor de ruim 4 uur durende vlucht. Als we in Ekatarinaburg aankomen is het inmiddels 4 uur later wat inhoudt dat het al half 5 is, tijd om mijn horloge op de nieuwe tijd in te stellen.
Chelyabinsk
De aankomsthal in Chelyabinsk is modern en goed gepoetst. Ik kom zonder problemen door de douane, dat is heel iets anders dan toen ik naar Moskou ging. Ook rolt mijn koffer snel op de band. Ik zie al dat er mensen op mij staan te wachten. Op de parkeerplaats staat een prachtige Volvo klaar om mij naar het 200 km verder gelegen Chelyabinsk te brengen. Mijn hotel in deze miljoenenstad ligt op wandelafstand van het centrum. Inmiddels is het 07.00 uur in de ochtend en ga ik snel mijn bed opzoeken. Als ik rond 15.00 uur wakker wordt, ga ik mij eerst verfrissen en de koffer uitpakken. Rond 19.00 uur word ik opgehaald enkele leden van het managementteam van West Travel, we maken kennis met elkaar en gaan samen dineren.
Het is koud buiten, het vriest flink. In het park waar we doorheen wandelen staat een enorm groot standbeeld van Lenin. In de stad staan typisch Russische gebouwen die worden afgewisseld met hyper moderne gebouwen, die geheel uit glas lijken opgetrokken. De trolleybus passeert ons al piepend. Bijna 24 uur per dag is het verkeer druk. In het centrale zit de jeugd dicht tegen elkaar aan om zichzelf warm te houden. Ze drinken uit dezelfde grote fles Coca-Cola, waar blijkbaar bier in zit. Het is erg erg druk maar niet luidruchtig. Ook zie ik geen honden of graffiti.
We eten en drinken wat in de Ierse pub. Het avondeten is een aanrader en de donkere biertjes smaken goed. Het is een gezellige avond! We hebben elkaar aardig kunnen leren kennen. Eenmaal terug in het hotel wil ik wat tv kijken maar het zijn alleen maar nagesynchroniseerde programma's. Ik lees nog wat en probeer te ontspannen voor de volgende dag.
Het ontbijt is nogal afwijkend van wat ik gewend ben. Als ik binnenkom valt het mij ten eerste op dat het eten niet in buffetvorm is maar alles ligt in een soort vitrinekast (zoals in de Nederlandse frietzaken). Ik zie yoghurt, rijst, salades, gebakken aardappelen en pastas liggen. Overal zit een prijskaartje aan. Daarnaast zijn er twee koelkasten helemaal gevuld met dranken, maar ik zien geen melk, wel thee. De hele bestelling wordt op een weegschaal gelegd en gewogen, je krijgt niet te weinig maar zeker ook niet te veel. Men moet hier alles verantwoorden. Ik neem een broodje met daarin iets van gehakt. Het wordt in een magnetron gedaan om warm te maken, dat gaat ook zo met andere dingen die warm moeten worden. De sleutel van mijn kamer (een plastic creditkaartje) kan ik ook gebruiken om af te rekenen en dat wordt later tijdens het uitchecken verrekend.
Rond half 11 word ik opgehaald door de manager van West Travel. We brengen eerst een bezoek aan andere delen van de stad Chelyabinsk. Naast de bekende oude gebouwen uit vervlogen tijden zijn er ook supermoderne gebouwen, opgetrokken uit glas en staal, met veel etages. Als we op het kantoor zijn van West Travel wordt mij duidelijk dat iedere medewerker hier 'manager' wordt genoemd. Het kantoor van West Travel bevindt zich in een hotel, hier hebben zij ook een reisbureau waar ze trein- en vliegtickets verkopen. Voordat we naar het hoofdkantoor gaan bezoeken we eerst 1 van de meer dan 1.000 meren die in deze omgeving zijn gelegen. Het is nu nog te koud om te zwemmen maar de werklieden op het strand maken de boel alweer klaar voor komende zomer.
We rijden verder en komen langs een aantal van de gebouwen van de universiteit. De stad staat bekend om de universiteit, vandaar dat er duizenden studenten studeren. We komen niet echt door het verkeer heen. Het is erg druk en voordat we het in de gaten hebben staan we wederom in de file. Na veel oponthoud komen we laat aan bij het hoofdkantoor van West Travel. Zij hebben mij gevraagd om hen vrijwillig te helpen. De hulp die ze vragen is pittig en uitgebreid. Het werk begint rond 10.00 uur en er wordt pas gestopt als men voor die dag klaar is, in mijn geval pas om 20.00 uur. De lunch wordt in een restaurant genuttigd, met daarbij (altijd) een goede fles bier. In het weekend wordt er ook nog 4 uur gewerkt en zijn er vaak cursussen gepland. Het personeel en de staf maken lange dagen. Rond 20.30 uur gaan we naar een modern restaurant en genieten van een uitstekende maaltijd, wederom vergezeld door een grote fles bier. Tijdens de maaltijd worden er moderne liedjes gezongen door twee Russische zangeressen. Rond 22.00 uur ben ik weer terug in mijn hotelkamer en vervolg met het schrijven van rapporten en daarna ga ik slapen.
Eten in Rusland
Tijdens het opstaan merkte ik dat de verwarming niet meer loeiheet was, maar heerlijk lauw. Wat een aangename verrassing! In eigenlijk alle Russische steden waar ik tot nu toe geweest ben staat de hele winter de stadsverwarming aan op stand 10. Dit duurt tot eind april, dan wordt alles weer collectief uitgezet. Vaak kun je de verwarming in hotels of op kantoor niet naar eigen wens instellen, dus moeten de ramen open om af te koelen...
Ontbijt in het restaurant is eenvoudig en niet gebaseerd op de verwende westerse toerist. In plaats van broodjes jam of kaas, eet men hier liever salades, gebakken aardappelen, rijst en pasta. De twee broodjes die ik nam waren gevuld, één met groenten, een soort van spinazie denk ik, en de andere met een soort van melkproduct. Allebei de broodjes werden in de magnetron opgewarmd. Een kop zwarte thee en een kartonnetje jus maken mijn ontbijt compleet.
Tussen de middag eten de Russen de dagelijkse hoofdmaaltijd. Meestal wordt deze pas rond 14.30 uur gegeten. Op het menu staan vaak soep, aardappelen, vlees en vis, vergezeld van een grote fles bier. Het diner wordt meestal in de wat luxere restaurants genuttigd door ons. Waar we wederom een grote fles bier bij drinken. Proost!
Centrum Chelyabinsk
Vanuit het hotel ben je in minder dan 10 minuten in het centrum van Chelyabinsk. Ik loop via de ondergrondse, hier bevinden zich veel kleine winkeltjes waar je van alles kunt kopen zoals drank, balpennen, broodjes en frisdrank. De brede winkelpromenade in het centrum is waarschijnlijk de Kalverstraat van Chelyabinsk. In de luxe winkels koop je vooral kleding. Om de 20 meter staan bankjes waar mensen zitten te kletsen of een boek te lezen (ook in deze vrieskou). Bij de bankjes staan vaak in brons gegoten beelden zoals: de brave soldaat Schweik, de schrijver, de brandweerman, dieren, een adellijke dame en veel meer. Er zijn diverse kiosken waar je het laatste nieuws en een drankje kunt kopen. Voor iedereen is er wel wat van zijn gading te vinden. Er zijn zelfs twee seksshops. In een van de zijstraten zie ik een prachtig kerkgebouw, geverfd in pastelblauwe en witte kleuren. Ik wil graag naar binnen maar het is helaas gesloten. Bij navraag blijkt dat dit geen kerk maar een moskee is. Wel typisch is dat het er aan de buitenzijde uitziet als een kerkgebouw met een toren.
Ik slenter langzaam terug en kom terecht op de plaatselijke markt. Vanuit ijzeren stalletjes verkopen de marktlieden hun koopwaren. De stalletjes zijn niet te verplaatsen en overdekt, tegen de regen en de wind. Ik loop terug naar het hotel want mijn taak wacht: het adviseren van West Travel over de Europese manier van toerisme, waar ze veel belangstelling voor hebben.
De hele middag ben ik bij een reisagent bezig geweest om les te geven. Ik heb veel informatie te bieden en ik hoop dat ik ze, gedurende mijn verblijf hier, alles te weten komen wat ze wensen. Mocht dat niet lukken, dan weten ze dat ze de complete tekst met mijn - seminar Toerisme - nog krijgen.
Demonstratie
Na een slechte nacht waarin ik weinig geslapen zie ik in de vroege ochtend alweer de gebruikelijke files buiten. Ik ben benieuwd wat de dag gaat brengen. Er blijkt een grote demonstratie gaande in het centrum van de stad, dat is de reden dat er al vroeg extra grote verkeersopstoppingen zijn. De reden van deze demonstratie is het openbaar vervoer voor gepensioneerden. Tot nu toe is dat geheel of bijna gratis geweest voor gepensioneerden. Nu moet daar voor betaald worden en daar protesteren ze tegen.
De demonstranten zijn dus gepensioneerden, die rond moeten komen van een mini-pensioentje. Het is in Rusland sowieso geen pretje om alleen van een staatspensioentje te moeten rondkomen. Vaak moet er extra bij gewerkt worden of naar andere middelen worden gegrepen. In verhouding met deze Russische gepensioneerden hebben wij het in Nederland bijzonder goed, ook wanneer men alleen een AOW heeft.
Reispresentatie
Helaas heeft de reispresentatie van vandaag ook last van de demonstratie. Veel van de mensen die zouden komen bleven weg door de drukte in de stad of liepen tegen een muur van demonstranten aan en konden de presentatie niet bereiken. Degene die er wel waren gingen op tijd weer weg om schuifelend in het verkeer richting huis te gaan. Er bleef daardoor veel eten en drinken over. Nu was er wel genoeg tijd voor mij om met de vertegenwoordigster van de reisorganisatie te spreken, die speciaal vanuit Moskou naar Chelyabinsk was gekomen.
`s Avonds heb ik geen zin om weer buiten de deur te gaan eten en besluit om in het hotelrestaurantje te gaan eten. Rond 20.00 uur ben ik de enige klant in het restaurantje. Ik bestel uit het eenvoudige menu een half liter Russisch bier, een salade, pasta en een gegrilde kippenpoot. Praktisch alles wordt afgewogen, daarna op mijn bord gedaan om vervolgens, waar noodzakelijk, in de magnetron te worden opgewarmd. Het is geen luxe maaltijd, ik ga hier gewoon heen om te eten en zeker niet voor de luxe sfeer. Ik reken af en omgerekend betaal ik voor dit - diner - 3,00. Na de maaltijd ga ik naar mijn kamer, en schrijf mijn rapport voor deze dag. Daarna lees ik nog wat in mijn boek en ga vervolgens op tijd naar bed. Welterusten.
Paasdiner in Rusland
Vandaag is het de dag voor het Orthodoxe Pasen, wat altijd gevierd wordt met uitbundige Paasvieringen in de kerken. Maar op straat merk je er praktisch niets van. In de etalages van de winkels zie je zo hier en daar enige uiting van Pasen, maar beslist niet zo veel zoals je dat in het westen van Europa zal zien. Ik word uitgenodigd om met 3 andere personen in een echt Russisch restaurant te gaan eten. De eerste twee restaurant blijken volgeboekt maar bij de derde is gelukkig plek genoeg. Binnen was live muziek en er werd gedanst, spelletjes gespeeld maar natuurlijk ook gegeten en gedronken. Wij waren met zijn vijven en hadden een rustige tafel met uitzicht op de muziek en wat daar meer gebeurde. Aangezien ik de Russische menukaart toch niet kan lezen heb ik gezegd dat ze mij mochten verrassen. Waarop zij vroegen of ik wodka lustte, natuurlijk, zei ik, wat is een Russisch diner zonder wodka.
In Rusland beginnen ze het diner vaak met koude soep, deze keer ook. Daarna kwamen er verschillende schalen op tafel gezet met verschillende spijzen zoals een soort van witte draadjes die erg scherp van smaak waren. Of een soort van mosterd. Het was een gezellige boel, er werd gelachen, geproost, feest gemaakt en gezongen. Na een tijdje werd er een schaal met brood en rode kaviaar op onze tafel gezet, met uiteraard de daarbij horende wodka. De bedoeling is om eerst te proosten en dan snel het glaasje wodka in je keel te gieten om vervolgens te genieten van de rode kaviaar. Rode kaviaar had ik niet eerder gehad, wel zwarte en witte kaviaar en dat smaakte mij allen uitstekend. Als dessert kregen we ijs. Het schijnt in Rusland heel gewoon te zijn om het eten van elkaar te proeven. Dit gebeurde ook met het ijs. De sorbets werden op de tafel gezet, en al kletsend over van alles en nog wat werd van elkaars ijs gelepeld. Dit was voor mij een bijzonere Russische ervaring, met dank aan de mensen die mij hebben uitgenodigd. We hadden een lekkere borrel op, maar niemand ging dronken de deur uit. In de vrieskou liepen we naar mijn hotel en namen afscheid van elkaar.
Paaszaterdag
De orthodoxen Russen vieren Pasen vooral in de nacht van vrijdag op zaterdag. Ik heb er echter niets van gemerkt. In andere orthodoxe streken van Rusland en / of andere landen, wordt het paasfeest zeer uitbundig gevierd, echter niet in Chelyabinsk. Helaas, ik had het wel eens mee willen maken.
Mijn uitnodiger bood aan om vandaag meer van het achterland van Chelyabinsk te gaan bekijken. Dus vertrekken we zaterdagochtend met zijn drietjes in de auto richting autoweg nummer M 5. Dat is de autobaan die Chelyabinsk verbindt met het 2.000 kilometer verder gelegen Moskou. Het zonnetje schijnt, het is weer koud, maar dat mag de pret niet drukken. Chelyabinsk is een middelgrote stad in de Russische Oeral en heeft iets meer dan 1 miljoen inwoners, die voornamelijk in (oude) flats wonen. Een huis met een tuintje is een droom voor menigeen. Het is nog rustig op de weg. Eenmaal op de ringbaan aangekomen zie je gelijk de Datsja's, houten huisjes die langs de weg staan. Vaak worden de kleuren geel, groen en wit gebruikt, een kleurrijk geheel dus.
Zo van tijd tot tijd, zeker bij gevaarlijke oversteekplaatsen, merk je de flinke hobbels in de weg. Je wordt er wel voor gewaarschuwd d.m.v. borden maar toch moet je opletten voordat je schade aan je autoveren krijgt. Inmiddels is het al heel druk op de weg, ondanks het feit dat het zaterdag of zelfs Paaszaterdag is. Het terrein waarin we rijden is licht geaccidenteerd, en je weet maar nooit wat er achter de volgende, tegemoetkomende heuvel, gebeurd.
Op een gegeven moment verlaten we de laagvlakte en klimmen een paar keer met 12%. Uiteindelijk zijn we aangekomen in de uitlopers van de Oeral. De weg wordt nu slechter, overal ingelegd met stukken beton of asfalt om de weg redelijk te kunnen berijden. Het is inmiddels tijd voor de middagmaaltijd en we zoeken een piepklein restaurant uit. Na de lunch stappen we weer in de auto en gaan richting bergen. Het valt mij op dat er veel luxe, pas gebouwde stenen huizen staan met hoge muren eromheen. Deze luxe villa's hebben een mooi uitzicht op een van de meertjes waar vaak een zeilboot of een andere boot ligt.
Na nog een aantal beklimmingen komen we aan bij een meer met een haventje. Raar gezicht dat dit nu nog bevroren is terwijl het al eind april is. Maar het schijnt voor hier de normaalste zaak van de wereld te zijn. Het is een prachtige streek en voor natuurliefhebbers en wandelaars en/of rustzoekers is het een mooie plek. Ik ga ervan uit dat het in de zomermaanden behoorlijk druk is hier. Langs de weg staan marktkraampjes en zijn er kinderspeeltuinen. Ook op deze plek hebben de rijke Russen hun eigen luxe villas laten bouwen, zoals altijd met overal bewakingscameras en hoge muren rondom.
Aan het eind van de dag zoeken we weer een restaurant, erg luxe deze keer. Na uitgebreid getafeld te hebben, gaan we ongeveer dezelfde weg terug naar Chelyabinsk, alwaar we na circa 2 uren rijden bij mijn hotel aankomen. Deze dag was een schitterende ervaring en een complete verrassing voor mij.
Barbecue in Rusland
Vandaag stond er eigenlijk een vrije dag op de planning maar gisteravond werd ik gebeld met de vraag of ik zin had in een barbecue in een typisch Russisch dorpje. Dat lijkt mij wel wat. Ik begin de dag met een wandeling door het centrum van Chelyabinsk. Voor mijn hotel bevindt zich de enige Mac Donalds van deze stad met daarnaast een klein parkje. Het lijkt erop dat hier vannacht een bierfeestje heeft plaatsgevonden. Op de banken en op de grond liggen tientallen bierflessen, die later op de dag door de gemeentereiniging worden opgeruimd.
Om 11.00 uur word ik opgehaald door twee dames die voor West Travel werken. We gaan naar de barbecue in hun Datsja. De dames spreken een paar woorden Engels en Duits, dat wordt een grappige communicatie. We rijden een stuk over de weg die ik gisteren ook heb gevolgd. Eenmaal het stadsgebied achtergelaten te hebben, wordt het wel heel erg rustig op de wegen. Soms komen we een auto tegen. Wandelaars zie je niet, de afstanden zijn te ver om te lopen. Na 1,5 uur rijden zijn we er. Het dorpje ligt geplakt tegen een meer, waar in de zomer aan watersport wordt gedaan en kan worden gezwommen.
De Datsja is al meer dan 100 jaar oud. Het is kleurrijk maar de verf zit er waarschijnlijk al tientallen jaren op. Er is wel elektriciteit in dit huisje maar daarmee houdt het op qua faciliteiten. Er is een soort van open keuken, 2 slaapkamers en een woonkamer, allen erg sober gemeubileerd. In de keuken stat een metalen fornuis die gelijk wordt aangestoken. Hiermee verwarmen ze niet alleen het huisje, maar wordt normaal ook op gekookt. Het regenwater wordt opgevangen in een oude badkuip in de tuin en wordt gebruikt om de tuin te sproeien maar ook om de wc mee schoon te maken en/of de was te doen. Het dorpje kent geen drinkwater uit de kraan (zoals overigens in waarschijnlijk heel Rusland) maar flessen worden meegenomen uit de stad. Er is wel licht, maar geen radio en TV of andere luxe zaken. In de huiskamer staat een spiegelkast, 1 tafel, 2 stoelen en fauteuils. De beide slaapkamers zijn heel eenvoudige, compleet met ijzeren bedden. Op het erf staan 2 gebouwtjes, één hiervan heeft een BANJA (Russische sauna die niet gemengd wordt gebruikt) en een simpel toilet. De toilet is meer een gewone zitplaats omdat er bont op de bril zit. Het kan hier namelijk heel koud zijn in de winter zijn en dan met je blote billen op de wc-bril zitten is geen pretje, je kunt er zelfs aan vastvriezen. Als je de behoefte hebt gedaan, spoel je de gedane behoefte weg met water uit de badkuip buiten.
De dames zijn druk met de voorbereidingen voor de barbecue. Xenia snijdt het vlees en Svetlana maakt de barbecue klaar. De courgettes worden geschild, in stukken gesneden en voorzien van een zoute bovenlaag. Er worden ook salades gemaakt en een zeer zoute vis (een soort van haring, die mij overigens heel goed smaakte) bereidt. Het vuur brandt al aardig en wanneer de tijd ervoor rijp is wordt het vlees op de barbecue geroosterd totdat het gaar is. Uiteindelijk gaan we aan tafel en blijkt al snel dat we veel te veel eten hebben. De overblijfselen van de maaltijd worden weer ingepakt en kunnen thuis bij de dames worden gebruikt voor de volgende maaltijd. De barbecue wordt met afwaswater geblust, de auto wordt weer ingepakt, en na alles afgesloten te hebben, rijden we weer rustig naar Chelyabinsk. Het was een heel aparte ervaring voor mij om eens te kunnen binnenkijken in een Datsja.
Tijd om naar huis te gaan
Dan alweer de laatste dag. Om 00.00 word ik opgehaald door Tatjana en de chauffeur om mij naar het vliegveld van Ekatarinaburg te brengen, een rit van 200 kilometer in het pikdonker. Aangekomen bij het vliegveld blijven de chauffeur en Tatjana bij mij totdat ik door de douane kan. Na enige tijd wordt er in het Russisch en in een zeer duidelijk Engels opgeroepen dat het vliegtuig met vertrek naar Wenen gereed staat voor instappen en vertrek. Ik stap in, ga zitten en spoedig na vertrek stijgen we op. Na circa 4,5 uur gevolgen te hebben arriveren we in Wenen. Ik wandel naar een andere gate en na circa 1,5 uur wachten vertrekt mijn vliegtuig naar Amsterdam. De taxi brengt me naar huis. Het was het reisje wel, veel ervaringen, vele lieve mensen die me in de watten gelegd hebben, waarvoor mijn dank!
Heb je interesse in een reis naar Rusland? We helpen je graag om deze reis naar jouw wens samen te stellen. Reisbureau Reisgraag.nl scoort een 9+ in reviews, we zijn lid van ANVR, SGR & Calamiteitenfonds en we hebben al meer dan 12,5 jaar ervaring. Vul hieronder jouw wensen in voor jouw vakantie naar Rusland, dan sturen we je gratis een voorstel op maat.
Vakantieverhalen / reisverslagen
Rusland / Lappeenranta
mei 2014
Naar Rusland zonder visum? Pak de boot vanuit Finland
Op het binnendek schuifelt een stevige koffiejuffrouw met een rossige, haast sinaasappelkleurige...